Haptonomie

Haptonomie is de wetenschap van de affectiviteit. Een benaderingswijze waarbij het gevoelsleven van de mens wordt aangesproken. Het in ons gevoel rakende affectief contact is voor de zelfontplooiing en het persoonlijke welbevinden van ieder van ons van groot belang. Proberen te luisteren naar je gevoel en op grond hiervan dingen te doen of te laten en zo je eigen leven vorm te geven. Aanraken is een van de meest directe vormen van communicatie, daarom is de haptonomische benaderingswijze uitstekend in te passen in de fysiotherapie.

Haptonomie is ontstaan vanuit de fysiotherapie waarbij men merkte dat lichamelijke klachten vaak samen gaan met psychische klachten en andersom. Kennelijk zijn geest en lichaam toch niet zo strikt gescheiden als nu in de gezondheidszorg vaak gebruikelijk is. Haptonomie brengt lichaam en geest dichter bij elkaar.

Vrij vertaalt kun je haptonomie omschrijven als ‘leren voelen’.
De begeleider helpt je bij het her- en erkennen van gevoelens en kan je ondersteunen in het omgaan met deze gevoelens. In het dagelijkse leven zijn er momenten dat je niet trouw bent aan wat je gevoel je ingeeft. Veel mensen hebben bijvoorbeeld een baan waarvan ze ‘vinden’ dat ze er blij mee moeten zijn, maar eigenlijk geeft hun gevoel heel andere signalen. Een mooi, maar niet zo leuk systeem in ons, maakt dat als je langdurig je gevoel negeert of weg probeert te praten, je lichaam meestal ingrijpt. Een druk op je borst, nekklachten, buikpijn, hoofdpijn, gevoelens van stress of gejaagdheid, maar ook afstomping van gevoel zijn hier voorbeelden van. Haptonomie gaat niet alleen over voelen, maar juist over een goede balans vinden tussen je gevoel en je gedachten. Tussen lichaam en geest. Het scheelt een hoop gepieker, want als je het werkelijk voelt dan weet je het ook.

Hoe werkt het?
Belangrijk bij haptonomie is ‘het aan den lijve ondervinden’. Veel mensen “weten het wel, maar voelen het niet”. Haptonomie gaat dan ook verder dan over gevoelens praten. Om het leren voelen en omgaan met gevoelens onder de knie te krijgen raakt de begeleider je aan (meestal op je rug).  Zo leer je letterlijk aan de hand van je lijf om meer inzicht te krijgen in lichamelijke en psychische gevoelens.

Indicaties;

  • het gevoel niet lekker op je plek te zijn of niet lekker in je lijf te zitten
  • tijdelijk overbelast te zijn, stress, overspannen
  • lichamelijke klachten met een mogelijk psychosomatische oorzaak, spierverkrampingen in nek en/of rug, hyperventilatie, angst, onrust, slaapstoornissen
  • chronische pijnklachten
 

Pré- en Postnatale haptonomische begeleiding

Een belangrijk uitgangspunt van deze haptonomische begeleiding is dat er al vóór de geboorte op een speelse en affectieve wijze contact tussen ouders en kind tot stand komt.

De pré- en postnatale haptonomische begeleiding is een volledige zwangerschapsbegeleiding. Voor de geboorte besteden we voornamelijk aandacht aan:

  • De contactname, waardoor het kind zijn/haar ouders leert kennen en de ouders hun kind.
  • Het op juiste wijze leren dragen van het kind in de schoot (dit mede ter voorkoming van rug-, buik- en bekkenklachten)
  • De nodige informatie wordt gegeven over zwangerschap en geboorte.
  • Leren omgaan met weeën en pijn om de bevalling op een zo ontspannen en natuurlijk mogelijke wijze te laten verlopen.
  • Ontspanning van bekken en benen
  • Het persen
  • Mogelijke geboortehoudingen
  • Samen begeleiden van uw kind tijdens de geboorte.
  • Hechting en onthechting van uw kind

Na de geboorte, als uw kind ongeveer vier tot zes weken oud is:

  • De voor de geboorte opgebouwde gevoelsmatige affectieve band wordt verdiept. Dit komt tot uiting in de wijze van omgaan met elkaar en uw kind, en de manier waarop u uw kind oppakt, draagt, voedt, in bad doet, op schoot hebt en aan- en uitkleedt.
  • U leert uw kind op een bevestigende wijze aanspreken op zijn of haar mogelijkheden. Zo kan uw kind vanuit een geborgenheid en zekerheid zijn/haar eigen weg in het leven vinden

De begeleiding wordt gegeven per ouderpaar en omvat 5 à 6 bijeenkomsten, waarvan een na de geboorte van het kind. Er kan gestart worden zodra de moeder haar kind voelt bewegen en zeker rond de 20-22 weken zwangerschap.